....για τα τεράστια κενά και τις απαρχαιωμένες υποδομές
Της ΚΑΤΙΑΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ
Σχολεία που λειτουργούν ως «πάρκινγκ παιδιών», παλιά κτίρια και απαρχαιωμένες υποδομές, τεράστια κενά σε προσωπικό, γονείς και μαθητές που... τρέχουν και δεν φτάνουν.
Αυτή την εικόνα παρουσιάζει η πλειονότητα των ολοήμερων σχολείων της χώρας, ενός θεσμού της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που πριν από .....
δέκα χρόνια έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από γονείς και εκπαιδευτικούς, σήμερα όμως παραπαίει εξαιτίας της υποχρηματοδότησης και της έλλειψης διδακτικού προσωπικού.
Το ολοήμερο σχολείο βρήκε φανατικούς υποστηρικτές ανάμεσα στους εργαζόμενους γονείς -ιδίως των μεγάλων πόλεων. Η πλειονότητα αυτών, μάλιστα, εξ αρχής υποστήριζε ότι το ολοήμερο σχολείο, το πρόγραμμα του οποίου είναι αρκετά διευρυμένο (στα σχολεία διευρυμένου ωραρίου εφαρμόζονται προαιρετικά προγράμματα δραστηριοτήτων για όσους μαθητές επιθυμούν, κυρίως όσων οι γονείς εργάζονται, σε δύο ζώνες 7.00-8.00 και 13.30-16.00), επιτελεί «κοινωνική αποστολή» καθώς ουσιαστικά αποδεσμεύει τους γονείς από την επίβλεψη των παιδιών τους. Σήμερα, ωστόσο, δυναμώνουν οι φωνές εκείνων που ισχυρίζονται ότι η ύπαρξή του δεν έχει στηθεί σε σωστές βάσεις και έχει καταλήξει να θεωρείται... πάρκινγκ παιδιών.
Και ενώ το υπουργείο Παιδείας έχει προχωρήσει στην πιλοτική λειτουργία 800 νέων ολοήμερων δημοτικών σχολείων με ενιαίο αναμορφωμένο αναλυτικό πρόγραμμα, τα προβλήματα στα ήδη υπάρχοντα ολοήμερα -περίπου 5.500 σχολεία, δημοτικά και νηπιαγωγεία, που υποδέχονται πάνω από 150.000 μαθητές- δεν έχουν περιοριστεί. Οι ελλείψεις σε εκπαιδευτικό και βοηθητικό προσωπικό ουσιαστικά σαμποτάρουν όλο το σχεδιασμό. Η καθυστέρηση στη στελέχωση πλήττει τόσο τους γονείς, μια και πολλοί δεν μπορούν να κάνουν προγραμματισμό του εργασιακού ωραρίου τους, όσο και τον ίδιο το θεσμό, αφού τα παιδιά δεν μελετούν τα μαθήματα της επόμενης μέρας, όπως είχε σχεδιαστεί, ούτε εκπαιδεύονται σε νέα αντικείμενα, αλλά απλώς φυλάσσονται στο σχολείο τις επιπλέον ώρες μετά τη λήξη του κανονικού προγράμματος.
Υποστελέχωση
«Ερχόμαστε καθημερινά σ' επαφή με γονείς που διαμαρτύρονται για τις ελλείψεις στο προσωπικό», αναφέρει ο Δημήτρης Κοντός, αντιπρόεδρος της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Γονέων Μαθητών Ελλάδας (ΑΣΓΜΕ). «Τον Σεπτέμβρη το υπουργείο διαβεβαίωνε πως όλα τα υφιστάμενα κενά θα καλυφθούν. Φτάνουμε, όμως, στον Δεκέμβρη και παρατηρούμε πως πολλά σχολεία υπολειτουργούν. Δεν έχουν προσληφθεί εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων (γυμναστές, καθηγητές πληροφορικής, κ.λπ.), με αποτέλεσμα οι δάσκαλοι που έχουν την ευθύνη των ολοήμερων τμημάτων να ασχολούνται αποκλειστικά και μόνο με τη διαδικασία του... πάρκινγκ, απλά επιβλέποντας τους μαθητές -κάτι που, φυσικά, δεν έχει καμιά σχέση με τον παιδαγωγικό τους ρόλο».
«Στο σχολείο όπου φοιτά το παιδί μου δεν έχουν τοποθετηθεί όλοι οι δάσκαλοι, με αποτέλεσμα μόνο τα τμήματα των δύο πρώτων τάξεων του δημοτικού να μπορούν να παρακολουθούν το ολοήμερο», λέει η Ελενα Καλαμάρα, μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Γονέων στο 6ο Δημοτικό Νέας Σμύρνης (συστεγάζεται με το 9ο σχολείο). «Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν εκατοντάδες ολοήμερα της επικράτειας -άλλα εντονότερα, άλλα λιγότερο έντονα», συμπληρώνει ο Στάθης Πράπας, πρόεδρος της Ενωσης Γονέων και Κηδεμόνων της περιοχής. «Στη Ν. Σμύρνη μέχρι και το τέλος Οκτωβρίου υπήρχαν 320 κενές ώρες ειδικοτήτων στα 16 ολοήμερα δημοτικά. Σήμερα, οι ώρες αυτές μειώθηκαν στις 200, αλλά κενά εξακολουθούν να υφίστανται. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως οι μαθητές δεν μπορούν να παραμείνουν στο σχολείο μέχρι τις 4 το απόγευμα και οι γονείς πρέπει είτε να φεύγουν από τις δουλειές τους νωρίτερα για να τα παίρνουν, είτε να "αγγαρεύουν" παππούδες και γιαγιάδες, είτε να πληρώνουν νταντάδες για να παραλαμβάνουν τα παιδιά από το σχολείο».
Ανεπάρκεια εγκαταστάσεων
Εκτός από τα προβλήματα που παρατηρούνται σε διδακτικό προσωπικό, διατυπώνονται προβληματισμοί για την έλλειψη των στοιχειωδών υποδομών που απαιτούνται προκειμένου να μείνουν τα παιδιά μέχρι τις τέσσερις το απόγευμα στο σχολείο. Σε πολλά σχολικά συγκροτήματα χρησιμοποιούνται ακόμη και υπόγειες αίθουσες ως χώροι ξεκούρασης και σίτισης, ενώ σε άλλες περιπτώσεις οι μαθητές αναγκάζονται να τρώνε και να παρακολουθούν μαθήματα στον ίδιο χώρο.
«Εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα στα ολοήμερα σχολεία της χώρας και, κυρίως, στα ολοήμερα νηπιαγωγεία», αναφέρει ο πρόεδρος της ΔΟΕ, Δημήτρης Μπράτης. «Αν θέλαμε να συνοψίσουμε τα προβλήματα, πέραν της ανεπάρκειας σε προσωπικό, αυτά έχουν να κάνουν με ελλείψεις σε υλικοτεχνικές υποδομές (όπως Η/Υ), σε αίθουσες πληροφορικής ή "ξεκούρασης" των παιδιών».
«Οι υποδομές στα ολοήμερα σχολεία, παρότι γενικώς έχουν βελτιωθεί σημαντικά με την πάροδο των ετών, δεν έχουν φτάσει το επίπεδο που προέβλεπε εξ αρχής η λειτουργία τους. Για παράδειγμα, αίθουσες σίτισης εξακολουθούν να μην υπάρχουν δέκα χρόνια μετά την έναρξη της λειτουργίας του ολοήμερου σχολείου», αναφέρει ο Συμεών Γκοργκόλης, προϊστάμενος της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Αιτωλοακαρνανίας. «Η φιλοσοφία του ολοήμερου ήταν να δημιουργηθεί ένα σχολείο όπου ο μαθητής θα διδάσκεται, θα προετοιμάζεται για την άλλη μέρα, θα τρώει, θα γυμνάζεται, θα εντρυφεί σε νέα γνωστικά αντικείμενα, θα ξεκουράζεται.
Παρ' ότι υπάρχουν περιοχές όπου τα ολοήμερα σχολεία λειτουργούν πολύ καλά, αυτό δυστυχώς δεν είναι ο κανόνας. Οι γονείς αγωνιούν και εκφράζουν παράπονα. Επιθυμούν, άλλωστε, μια πολύπλευρη προσφορά από το σχολείο. Σε γενικές γραμμές, πάντως, το ολοήμερο σχολείο, ακόμα και τώρα, με όλα του τα προβλήματα, προσφέρει πολλά -και μπορεί να προσφέρει περισσότερα, τόσο στο επίπεδο της διδασκαλίας νέων γνωστικών αντικειμένων όσο και σε "φροντιστηριακή" στήριξη».
